Cüneyt Kaptan Admin
Adı: : M.Cüneyt Işıtman Doğum Tarihi : 30/06/55 Mesaj Sayısı : 2774 Kayıt tarihi : 25/09/09 Yaş : 68
| Konu: "GDO" İLE İLGİLİ BİLGİLER Salı Ocak 12, 2010 2:42 am | |
| GDO'lu Ürünler Kılavuzu http://www.gazetevan.com/haber_detayi.asp?id=3293
Bu GDO-suz Ürün Alışveriş Kılavuzu satın aldığınız gıdalar hakkında bilgi edinme hakkınızı hatırlatmak ve GDOlu ürünleri tanıma ve onlardan sakınma konusunda size yardımcı olmak için tasarlanmıştır.
GDO’lu ürün grupları. • Et, balık ve yumurtalar, • Alternatif et ürünleri, • Süt ve süt ürünleri. • Alternatif süt ve süt ürünleri • Mamalar • Tahıllar, baklagiller ve makarnalar • Kahvaltılık gevrekler • Fırınlanmış gıdalar • Dondurulmuş gıdalar • Hazır çorba, sos ve konserveler • Çeşniler • Atıştırmalık gıdalar ve çerezler • Şeker, çikolata ve tatlandırıcılar • Sodalar, meyve suları ve diğer içecekler
GD ürünlerden kaçınmanın ipuçları:
1. Organik ürünler satın alın. Sertifikalı organik ürünler GDO içeremezler. Yani, “%100 organik” ,“organik”, “organik içeriklidir” etiketi taşıyan bir ürün satın aldığınızda, bu ürünün GDO’lar ile üretilmiş olması yasaktır. Örneğin, “organik içeriklidir” etiketli bir ürün % 70 organik içerikli olsa dahi, %100 GDOsuz olmak zorundadır.
2. “GDOsuz” etiketi arayın. Şirketler gönüllü olarak ürünlerini “GDOsuz” olarak etiketleyebilir. Örneğin etiketlerde “GDOsuz” ve “Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar Kullanılmadan Üretilmiştir”. Bazı ürünlerde ise sadece tek bir riskli içeriğin, örneğin “Soya Lesitin”in, GDOsuz olduğu belirtilir.
3. Riskli içeriklerden kaçının Genetiği değiştirilmiş herhangi bir mahsul içeren tüm ürünlerden kaçının. Mısır, soya fasulyesi, kanola ve pamuk genetiği değiştirilmiş ürünlerin başında geliyor. GDO mısır, soa, kanola veya pamuk içerebilecek ürünler şunlardır:
Mısır içerikliler: -Mısır unu, yağı, nişastası, gluteni, şurubu -Tatlandırıcılar: fruktoz, glikoz, dekstroz -Modifiye edilmiş gıda nişastası
Soya içerikliler: -Soya unu, lesitini, proteini, isolat ve isoflavonu -Bitkisel yağ ve protein
Kanola içerikliler: -Kanola yağı
Pamuk içerikliler: -Pamuk yağı
ABD’de, GDO’lu şeker pancarı da gıda ürünleri içinde yer almaya başlamıştır. GDO’lu şeker pancarından kaçınmak için organik ve GDOsuz şekerleri, yüzde 100 şeker kamışından elde edilen şekerleri veya organik şeker ile üretilmiş şeker ve çikolata ürünlerini tercih edin.
MEYVE VE SEBZELER
Amerika’da satılan taze meyve ve sebzelerin küçük bir kısmının genetiği değiştirilmiştir. Çekirdeksiz karpuz gibi ürünler genetiği değiştirilmiş değildir. Kabak, sarı kabak ve tatlı mısırların bazıları GDO’lu olabilir. Genetiği değiştirilmiş tek ticari meyve Hawaii’den gelen Papayadır- Hawaii’den gelen papayaların neredeyse yarısı GDOludur.
ET, BALIK VE YUMURTALAR
Henüz genetiği değiştirilmiş balık, kümes hayvanı veya çiftlik hayvanı satışa sunulmamıştır. Fakat, tahıl gibi GDOlu ürünlerle beslenen hayvanlardan üretilen pek çok organik olmayan ürün vardır. %100 ot/ çimenle beslenen hayvanları ve çiftlik balığı yerine açık deniz balıklarını tercih edin.
SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ:
Bazı ABD’li süt ürünleri çiftlik sahipleri ineklerine süt üretimini arttırmak için genetiği değiştirilmiş hormon rbGH( rbST olarak ta bilinir) enjekte eder. “rbGH/rbSTsiz inek” etiketli ürünleri satın alın. Pek çok alternatif süt ve süt ürünleri soya fasulyesinden üretilir ve GD maddeler içerebilir.
MAMALAR Çoğu mamanın ana maddesi süt ya da soya proteinidir. Genelde bu ürünlerin içindeki gizli ürünler rbGH enjekte edilmiş ineklerden elde edilen süt veya soyadır. Aynı zamanda bazı markalar GDOlu mısır şurubu, mısır şurubu veya soya lesitini de kullanırlar.
GDOsuz ürünler
Baby’s Only (certified organic products) Earth’s Best Gerber products HAPPYBABY Organic Baby
GDOlu olma ihtimali olan ürünler Beech-Nut Enfamil Good Start Nestlé Similac/Isomil
TAHIL, BAKLAGİL VE MAKARNALAR
Mısır dışında gıda marketinde GDOlu tahıl ürünleri bulunmaz. %100 buğdaydan üretilmiş makarna, kuskus, pirinç, arpa, yulaf,sorgum ve soya hariç kuru baklagilleri tercih edin.
GDOlu olma ihtimali olan ürünler Betty Crocker meals (General Mills) Knorr (Unilever) Kraft Macaroni & Cheese meals Lipton meal packets (Unilever) Near East (Quaker) Pasta Roni and Rice-A-Roni meals (Quaker)
KAHVALTILIK GEVREKLER
Genellikle mısır ve soyadan üretildikleri için, kahvaltılık gevrek ve barların GDOlu ürün içerme ihtimali yüksektir.
GDOlu olma ihtimali olan ürünler General Mills Kellogg Post (Kraft) Quaker
FIRINLANMIŞ GIDALAR
Buğday unu, pirinç, yulaf gibi fırınlanmış ürünlerin genetiği modifiye edilmese de, çoğu paketlenmiş ekmek ve hamur işi gıdalar mısır şurubu gibi GDOlu maddeler içerir.
DONDURULMUŞ GIDALAR
Çoğu dondurulmuş gıda üretim aşamasında çok sayıda işleme uğrar. Mısır, soya, kanola ve pamuğa dikkat edin. GDOsuz etiketi taşımadığı sürece bu gıdalardan herhangi birini içeren dondurulmuş gıdalardan uzak durun.
ÇORBALAR, SOSLAR VE KONSERVELER
Çoğu çorba ve sos pek çok işlemden geçer; alışveriş sırasında içindekiler listesini dikkatlice inceleyin.
GDOlu olma ihtimali olan ürünler Bertolli (Unilever) Chi-Chi’s (Hormel) Classico (Heinz) Del Monte Healthy Choice (ConAgra) Hunt’s (ConAgra) Old El Paso (General Mills) Pace (Campbell’s) Prego (Campbell’s) Ragu (Unilever)
SALATA SOSLARI, YAĞ ve ÇEŞNİLER
Etikette açıklanmadığı taktirde mısır, soya yağı, pamuk tohumu ve kanola yağı büyük ihtimalle GDO içerir. Saf zeytin, hindistancevizi, susam, ayçiçeği, badem, üzüm çekirdeği ve yer fıstığı yağı tercih edin. Mısır şurubu ile üretilmiş reçel, tatlı ve diğer ürünlerden uzak durun.
GDOlu Olma İhtimali Olan Ürünler Crisco (Smucker’s) Del Monte Heinz Hellman’s (Unilever) Kraft condiments and dressings Mazola Pam (ConAgra) Peter Pan (ConAgra) Skippy (Unilever) Smucker’s Wesson (ConAgra) Wish-Bone (Unilever)
ATIŞTIRMALIK YİYECEKLER
Buğday, pirinç ve yulaflı, ayçiçek yağı içeren atıştırmalıkları tercih edin. Genetiği değiştirilmiş patlamış mısır bulunmamaktadır.
GDOlu olma ihtimali olan ürünler FritoLay (Lay’s, Ruffles, Doritos, Cheetos, Tostitos) Hostess Products (Interstate Brands) Keebler (Kellogg’s) Kraft (Nabisco, Nilla Wafers, Oreos, Ritz, Nutter Butter, Honey Maid, SnackWells, Teddy Grahams, Wheat Thins, Triscuit) Pepperidge Farm (Campbell’s) Pringles Quaker Oats Company Balance Bar Nature Valley snack bars and granola bars (General Mills) Nabisco Bars (Kraft) PowerBar (Nestle) Quaker Granola Bars
ŞEKER, ÇİKOLATA VE TATLANDIRICILAR
Çoğu tatlandırıcı, ve tatlandırıcı ile hazırlanan şeker ve çikolatalar GDO içerir. Yüzde 100 kamış şekeri, konsantre kamış suyu veya organik şeker içeren GDOsuz tatlandırıcıları, şeker ve çikolataları tercih edin, GDOlu şeker pancarı şekerinden kaçının. Çikolatadaki soya lesitin’e ve şekerdeki mısır şurubuna dikkat edin.
Tatlandırıcılardan aspartam GD mikroorganizmalardan üretilir. Aynı zamanda NutraSweet ve Equal olarak da bilinir ve alkolsüz içecekler, şeker, sakız, tatlılar, yoğurt, vitamin ile şekersiz öksürük bonbonları gibi eczane ürünleri de dahil olmak üzere 6,000den fazla gıda maddesinde bulunur.
GDOlu olma ihtimali olan ürünler Hershey’s Nestlé (Crunch, Kit Kat, Smarties) Toblerone (Kraft)
SODALAR, MEYVE SULARI VE DİĞER İÇECEKLER
Çoğu meyve suyu GDO’suz meyveden üretilse de mısır bazlı tatlandırıcıların büyük kısmı (mesela yüksek fruktozlu mısır şurubu) GDO içerir. Gazlı içeceklerin çoğu su ve mısır şurubundan üretilir. Yüzde 100 meyve sularını tercih edin.
GDOlu olma ihtimali olan ürünler Coca-Cola (Fruitopia, Minute Maid, Hi-C, NESTEA) Hansen Beverage Company Hawaiian Punch (Procter and Gamble) Kraft (Country Time, Kool-Aid,Crystal Light, Capri Sun, Tang) Libby’s (Nestlé) Ocean Spray Pepsi (Tropicana, Frappuccino,Gatorade, SoBe, Dole) Sunny Delight (Procter and Gamble)
GİZLİ GD İÇERİKLERİ
İşlenmiş ürünler “organik” ya da “GDOsuz” ilan edilmedikleri sürece çoğunlukla gizli GDO barındırırlar. Aşağıdaki içerikler GDOlar ile üretilmiş olabilir.
Aspartam B12 Vitamini Bitkisel katı yağ (margarin) Bitkisel sıvı yağ C vitamini (Askorbik asit) Dekstrin Dekstroz Diasetil İnvert şeker İsoflovon Kabartma tozu Karamel Digliserit E vitamini Fenilalanin Gliserid Gliserin Glisin Glukoz Glutamat Glutamik asit Gluten Hemi selüloz İnositol Laktik asit Lesitin Lisin Gliserol Maltodekstrin Maltoz Mannitol Mısır gluteni Mısır nişastası Mısır şurubu Mısır yağı Modifiye nişasta Monosodyum glutamat Nişasta Oleik asit Selüloz Sıvı ya da kristalize fruktoz Siklodekstrin Sistein Sitrik asit Sorbitol Soya lesitini Soya proteini Soya unu Stearik asit Tofu Trigliserit
Bu klavuz, genetik testlere değil şirketlerin demeç ve bilgilerine dayanır.
“GDOsuz” etiketli ürünler üretim aşaması süresince GDOlu ürün kullanılmadığı anlamına gelse de, GDO doğal yollarla; polen yolu ile, rüzgar ve böcekler ile, tohum bozulması yolu ile ya da insan hatalarıyla yayılabilir. Yani ürünlerin %100 GDOsuz olma garantisi yoktur. GDOlar hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak için Feffrey M. Smith’in “Genetic Roulette: The Documented Health Risks of Genetically Engineered Foods” ya da Andrew Kimbrell’in “Your Right to Know: Genetic Engineering and the Secret Changes in Your Food” isimli .kitaplarından faydalanabilirsiniz.
Ayrıca; www.centerforfoodsafety.orgve www.HealthierEating.org. adreslerinden de GDO hakkında bilgi edinebilirsiniz.
Bu metin, Center for Food Safety and Institute for Responsible Technology tarafından “NON-GMO SHOPPING GUIDE- How to avoid foods made with genetically modified organisms (GMOs)” ismiyle ABD vatandaşları için hazırlanmış broşürün Türkçeye çevrilmiş şeklidir.
Çeviri: Dünya Atay, GDO’ya HAYIR PLATFORMU | |
|