YORGAN SÖZLÜĞÜ

YORGAN SÖZLÜĞÜ

Abani Yorgan:Sarı işlemeli,"Darphane işi" de denilen yorgan.

Atlas:Yüzü parlak bir cins ipekli kumaş.

Basma:Pamuklu düz beyaz dokumanın üzerine çeşitli motiflerin basılması ile elde edilen kumaştır.Bunlara Türk süslemeciliğinde yazma denir.

Bufla:Ördek tüyü ile doldurulmuş kaba yatak,yastık.

Bürümcük:Buna bürüncük de denir.Kıvratma denilen bükülmüş ipten kıvırcık olarak dokunan çamaşılık bez.

Canfes:Üzerinde desen bulunmayan ince ipekli kumaş.

Çivit Yorgan:Çivitle boyanan kalitesi düşük kumaşlardan yapılan yorgan.Halk arasında kullanılırdı.

Diba Yorgan:Yüzü bir çeşit dallı,çiçekli,altın ve gümüş tel işlemeli ipekten yapılan yorgan.

Döşek:Yatak.

Döşek Salmak:Döşek yaymak da denir.Yatılacağı zaman yatağın açılmasıdır.

Hallaç:Yünü, pamuğu yay veya tokmak gibi bir araçla kabartma, ditme işini yapan kimse, atımcı.

Hallaç Tokmağı:Hallaç yayı ile pamuk,yün atarken yaya vurmak için kullanılan şişe şeklindeki ağaç tokmak.

Hallaç Yayı:Hallaçların pamuk ya da yün atmak için kullandıkları yay.

Lahuraki:Hindistan'ın Lahor kentinde dokunan bir şal olan lahurinin benzeri ince yünlü kumaş.Yorgan yüzü için kullanılır.

Maydos Pamuğu:Eceabat'ın eski adı Maydos'tur.Orada üretilen pamuğun adı.

Mermerşahi:Yorgancılıkta da kullanılan tülbent ile patiska arasında ince dokunmuş bez.

Mitil:Kaplanırken eğreti yüz geçirilen iki yüzlü beyaz yorgan.

Patiska:İnce düzgün beyaz bez.

Penbe:Eski dilde pamuk.

Seraser:İpekli ve baştanbaşa hertarafı altın ve gümüş ltellerle işlenmiş kıymetli kumaş.Topkapı Sarayı'nda Arz Odasında bulunan tahtın şiltesi ve yastıkları incili bir serase kumaştan yapılmıştır.

Sevayi:Eskiden üretilen bir ipekli kumaş.Altın ve gümüş telle işlenenlere "telli sevayi" denir.

Şilte:Üzerinde oturulan yatılan içi pamuk ya da yünle doldurulmuş döşek.

Yamalı Bohça:Kumaş parçalarının birbirine eklenmesiyle dikilen yorgan yüzü.

Yastık Kılıfı:İçerisine yastık yerleştirilen torba biçimindeki yastık yüzü.

Yastık Yüzü:Divan ve yatak yastıklaının üzerine geçirilen örtü.Yatık yüzleri kullanıldıklaır yere göre altın gümüş kılaptan ve ibrişin ipliklerle işlenir.

Yatak dolabı:Şilte yorgan ve yastık gibi yatak takımlarını koymak için evlerde yapılmış olan büyük dolaplara denir.Kapakları kanatlı olur.Bunlara yüklük de denir.

Yatak hücresi:Odaların bir tarafında girintili bir kısım teşkil eden ve odaların tavanından daha alcak bir tavanı olan önü açık küçük yere denir.Buralara yatak konur önü perdeyle kapatılır.

Yatak kereveti:Üzerine yatak ve şilte serilen karyola şeklindeki ayaklı ve kenarsız kerevetlerdir.

Yataklık:Yatak kereveti veya yatak yapmaya,karyola koymaya yarayan küçük oda ya da odanın bir bölümü.

Yatak sayvanı:Yatakların üzerine asılan çadır gibi örtüye denir.

Yatak Tandırı:Eskiden yatakları ısıtmak için içi su dolu kaba denir.

Yorgan:Yatakta örtünmeye yarayan içi yün pamuk vb doldurularak dikilen geniş örtü.

Yorgancı:Yorgan yastık şilte gibi şeyler yapan ya da satan kimse.Yorgancı esnafı da denmektedir.

Yorgan çarşafı:Yorganın işlemesiz yüzüne teğel dikişle kaplanan beyaz renkli çarşaf.Son zamanlarda yapılan bazı yorganlara nevresim denilen çift taraflı yüzler takılmaktadır.

Yorgan İğneleri:Yorgan dikiminde ve yorgan yüzüne motiflerin işlenmesinde kullanılan iğneler.

Yorgan iğnesi: Yorgan dikmeye yarayan kalın ve uzun bir tür iğne.

Yorgan ipliği:Yorgan dikiminde kullanılan pamuk merserize veya sentetik iplik.

Yorgan kaplamak:Yorgana çarşaf dikmek.

Yorgan sopası:Yorganın içine konan pamuğu yastığı yassılaştırmak için kullanılan kızılık ya da nar ağacından yapılan 1-1.5m. boyundaki sopa.

Yorgan yüzü:Pamuk ve yün yorganın dış yüzeyine geçirilen işlemeli yüz.Bu yüzler yerine göre atlas,canfes,jarse gibi ince kumaşlardan yapılır,üzerlerine ibrişim ve sırma ipliklerle çeşitli motifler işlenir.Baskı ve kalem işi olarakyapılan yazma yorgan yüzleri de vardır.

Yüklük:Evlerde yatak takımları sandık ve başka şeyleri koymaya yarayan büyük dolaplara denir.Bu dolaplara musandıra ya da sumandıra adı da verilir.

Yüz yastığı:Baş konan yastığa denir.